Luxe ouderenzorg

Vanochtend staat een bezoek aan Normafa Idősek Otthona op het programma. Om 10.00 uur worden we verwacht bij Zoltán Simó. Namen blijven lastig voor mij. Het Hongaars is een aparte taal en heel moeilijk te volgen. Het schijnt ook nauwelijks op andere talen te lijken. Dus op wereldniveau heb je er weinig aan. De taalvaardigheden van veel Hongaren zijn ook beperkt. Ik begrijp dat veel van oorsprong Engelstalige TV ook wordt vertaald. Best jammer, het zou veel handiger zijn als communicatie makkelijker was.

De locatie die we bezoeken ligt in het Buda deel van Budapest. Dit is het ´betere deel´ van de stad. En in dit betere deel moeten we op een toplocatie zijn. Het is een plek boven op de heuvel en er is een fantastisch uitzicht. De rode loper is (voor ons) uitgelegd. De locatie blijkt een voormalig congreshotel dat is omgebouwd tot huisvesting voor ouderen. Iedere bewoner heeft een eigen kamer en kan deze kamer gebruiken tot de dood langskomt. Het model dat gehanteerd wordt is gebaseerd op een full-service en full-life concept. Als ouderen er komen wonen betalen ze een eenmalig bedrag voor het appartement. Ze mogen er dan zonder verdere huur wonen tot hun dood. Daarnaast betalen ze een bedrag van circa € 400,= per maand voor service. In dat bedrag zijn alle verdere kosten begrepen zoals eten, drinken, wassen, schoonmaken, zorg, eenvoudig medicijnen, 24uurs bereikbaarheid etc. De instelling krijgt ook nog een bedrag van circa € 160,= van de regering.

Het concept van Normafa Idősek Otthona bespreken we uitgebreid. Wat werkt? Wat werkt niet? Wat is de betekenis van de (financiële) systemen? Het is een leuk gesprek. Het is duidelijk een luxe concept en meer gericht op senioren die mogelijk ook zorg nodig hebben dan een verpleeghuis. In Hongarije heeft de levenslange garantie op een eigen kamer veel waarde. Op veel plekken is dit er niet en als de zorg toeneemt, zijn er bijna altijd meerbedskamers. Het concept dat we bezoeken heeft dat niet, en dat geeft kansen. Het model is wel ‘socialistisch’, iedereen betaalt onafhankelijk van je verbruik. Het is duidelijk een service hotel-matig concept. Dus het is niet primair op zorg gericht maar op genieten van het leven. De tijd gaat snel en we zijn zomaar twee uur verder. Een rondleiding maakt het concept in praktijk duidelijk. Het was een goed bezoek. ‘

Langzamerhand zijn de beelden over de care-zorg in Hongarije duidelijk geworden. Ik heb verschillende modellen gezien en gesprekken gehad. Voor dit moment is het genoeg en het is tijd om naar het vliegveld te gaan. Om 13.00 uur wordt ik verwacht om in te checken en me gereed te maken voor een vlucht met Wizzair. Alles verloopt goed en de negatieve verhalen op internet over deze maatschappij herken ik niet. Het is een budget-airline en je krijgt wat je afspreekt. Niet meer maar ook niet minder. Dus zorg dat alles klopt en reken niet op meer services waar je ook niet voor betaald hebt. Eigenlijk is het nog beter dan Ryanair. In het vliegtuig proberen ze niet je van alles aan te smeren wat je niet wilt hebben. En een kopje koffie kost bij Wizzair maar € 2,= volgens mij veel goedkoper dan bij Ryanair. Kortom prima prijs prestatie verhouding. En om 16.00 uur sta ik weer op Nederlandse bodem. Vanaf Eindhoven is het een uurtje rijden naar Elst.

De stand van zaken in de Hongaarse care

Vandaag een druk programma. We gaan op stap naar een drietal instellingen. Twee instellingen in de ouderenzorg en één instelling in de gehandicaptenzorg. Ik ben reuze benieuwd wat we gaan aantreffen. Iets over 9.00 uur wordt ik opgehaald, dus ik heb ruim de tijd om rustig op te staan, een douche te nemen en van het ontbijtbuffet te genieten. En ook kan ik mijn krant, het ND dus nog even doornemen. Dankzij het internet is het krantje bijna overal in de wereld gelijktijdig beschikbaar. Zonder extra kosten.

Ons eerste bezoek is bij het Peto instituut. We staan een kwartiertje te vroeg voor de deur en het naastgelegen gebouw is een ziekenhuis. Oftewel we wijken even af van ons programma en brengen een bliksembezoek aan het ziekenhuis. Het blijkt het ziekenhuis te zijn van en voor de leden van de communistische partij. Althans voor 1989. Het was dus een wat ‘beter’ ziekenhuis en die reputatie heeft het nog steeds. In de hal met veel marmer komt de grootsheid je tegemoet. En als je vervolgens iets verder gaat blijkt het contrast met de huidige Nederlandse ziekenhuizen best groot. Zonder op details in te gaan is er nog best een ontwikkeling te gaan. Mijn voorkeur is duidelijk.

Om 10.00 uur worden we ontvangen door Pál Csuka, assistant director van het András Peto institute of conductive. Hij vertelt ons over de geschiedenis van het instituut en de cliënten die zij bedienen. Het instituut richt zich op mensen die motorische problemen hebben. Zowel kinderen als volwassenen. Ze hebben een zeer beroemde aanpak ontwikkeld voor de integrale behandeling en behalen daar zeer goede resultaten mee. Aan het instituut is een opleiding verbonden om mensen op te leiden tot ‘conducteur’. Het is een 4-jarige opleiding waarin vanuit cliëntperspectief mensen worden getraind. Zowel theoretisch als praktisch. Ik kom onder de indruk van de aanpak en werkwijze. Het schijnt een zeer unieke opleiding (en aanpak) te zijn en in diverse landen in Europa en daarbuiten vinden de mensen werk. Soms in licentie van het Peto instituut soms rechtstreeks. Ook komen kinderen uit het buitenland (Engeland, Duitsland, Marokko, Amerika, Arabië naar Hongarije voor behandeling. Zeer bijzonder. Het schijnt dat er ook enkele Hongaren in Nederland werken. Ik neem me voor hiernaar een zoektocht te gaan doen en ik ben reuze benieuwd naar de resultaten. Na het gesprek krijgen we een rondleiding. Het oude gebouw is verfrissend ingericht en er is veel aandacht voor ‘healing environment’. Helaas mag ik geen foto's nemen. Ik krijg het officiële materiaal inclusief film nagestuurd. Het was een mooi bezoek en het nam wat meer tijd dan verwacht. Oftewel we moeten onze lunch skippen om tijdig op de volgende afspraak te zijn.


Onze volgende ontmoeting is op een locatie van Albert Schweitzer Reformatus Szetetetothen en we spreken met Judit Kit. Ze neemt ons mee in de historie van de instellingen en we begrijpen dat het ooit (50 jaar geleden) door de kerk is opgericht voor hun pensionados. Na enige tijd zijn ook leken opgenomen en inmiddels is het mede overheidsgefinancieerd. We begrijpen de achtergronden en laten ons informeren over de huidige situatie. Er wonen nu 100 ouderen verdeeld over 3 verdiepingen. Op de bovenste, gerenoveerde verdiepingen wonen de zwaarste cliënten, veelal met dementie. In het gesprek proberen we duidelijkheid te krijgen over de rol van de kerk bij deze instelling. Er zijn nog steeds veel verbindingen en ook in de programma’s is identiteit duidelijk herkenbaar. Ook blijkt de kerk ‘openbare’ voorzieningen over te nemen om deze daarna op basis van identiteit te exploiteren. Ik ben erg benieuwd hoe dat werkt, maar het betreft andere locaties. Dus onze contactpersoon kan daar niet meer over vertellen. We sluiten het bezoek af op een tweede locatie van deze instelling. Het betreft een plek waar 25 ouderen samenwonen in een randgemeente van Boedapest. De exploitatie blijkt niet kostendekkend maar er is wel veel vraag. De wachttijd is circa 3 jaar!

Tot slot bezoeken we een ouderenzorg locatie die door de overheid / gemeente wordt geëxploiteerd. Het is een zeer oud pand gebouwd eind 19e eeuw. Toen waren het waarschijnlijk luxe appartementen, maar nu ….. Hierover kan ik duidelijk zijn, daar zou je liever niet willen wonen. Er is nog een forse ontwikkeling te gaan.

Aan het einde van de middag rond 17.00 uur zitten we vol met kennis over de Hongaarse care-zorg. Het is tijd voor wat toeristisch gedrag. Een bezoek aan een prachtige overdekte markt is de markering van het einde van de bezoeken van vandaag. Een prachtige staalconstructie met hele verschillende winkeltjes. Zowel gewone etenswaren als meer toeristische producten. Ik pak wat kansen en vervolgens eindigen we de dag in een leuk eettentje. Het is lekker weer dus buiten op een terrasje genieten we van de culinaire kunsten van een Hongaarse kok. Daarna wordt ik ‘thuisgebracht’ in mijn hotel.  En is er tijd om deze weblog te schrijven.

Eerste verkenningen in Boedapest

Plotseling, voor mijn gevoel nog midden in de nacht gaat om 5.30 uur de radio aan. Het is tijd om op te staan en mijn boeltje te pakken. Het is de bedoeling dat ik de Kievitshof om 6.00 uur verlaat. En dat lukt. In minder dan een uur rij ik naar Eindhoven Airport en dat ligt helemaal in lijn van de verwachting. Het is de eerst keer dat ik vanaf dit vliegveld vlieg en voor mijn auto heb ik een plaatjes op P4 geboekt. Bij de L van Luursema blijft mijn auto de komende dagen staan. Dus als je nog een Renault zoekt?

Vervolgens ga ik op zoek naar de vertrek hal en eens kijken hoe het inchecken op Eindhoven Airport verloopt. Nou, simpel, net als overal. Ik heb alleen handbagage (waar je overigens bij Wizair ook apart voor moet betalen) en dus de bagage drop-off sla ik over. Eerst langs de security. Mijn zakken leggen, horloge af, ruim af, tandpasta eruit, etc. etc. Voor mij staat een vrouw die zelfs haar ‘wat grote oorbellen’ ook af moet leggen. En zonder gepiep passeer ik het poortje. Alles weer inpakken en vervolgens begint het grote wachten. Vliegen in Europa bestaat voor een deel uit wachten of het risico nemen het vliegtuig te missen… Om klokslag 7.56 uur wordt de instapkaart gecontroleerd en vrij snel daarna start het boarden. Alles zeer efficiënt zodat we precies op tijd opstijgen vanaf Eindhoven.

Na 2 uur vliegen belanden we weer op de grond, dit keer bij Terminal 2 van Boedapest Airport. Terminal 1 bestaat niet meer als vliegveld. Dus als je nog een leeg gebouw wilt kopen is er een kans! Zonder ruim bagage is het snel gefixt en na 2.05 uur sta ik buiten. Mijn gids/netwerkcontact biljkt nog onderweg. Binnen 5 minuten is hij er met een kleine Suzuki. Prima car in z’n grote stad met weinig parkeerruimte.

We starten met een tourtje door Boedapest. We rijden langs wat topatracties zoals de Donau, Buda, Pest, Vissersbastion, presidentieel paleis, uitzichtpunt over de stad, etc. etc. Ruim 25 jaar geleden was ik hier ook. Op een enkele plaats herken ik het maar het is wel veranderd. Er is nu reclame, veel meer toeristen, maar ook schoner en netter. Na deze eerste vooral toeristische en monumentale rondtoer is het tijd voor een lunch en ik geniet van de Hongaarse Goulash soep. Het is lekker weer en de zon breekt langzaam door. Prima toefen op het terras, maar er is ook een tijd van werken. Vandaag is dat vooral verkennen.

We bezoeken vanmiddag een instelling waar ouderen verblijven. Het is een private instelling (NGO) zonder winstoogmerk. Op 5 verschillende locaties wordt zorg en verblijf aan ouderen gegeven. De instelling is enkele jaren geleden overgenomen door een joodse investeerder. Van de director krijgen we een toelichting op het Hongaarse zorgsysteem, financiering, doelgroepen en producten. We worden meegenomen in actuele problemen en de uitdaging waar aan gewerkt wordt. Vanuit de systemen leren we waarom welke keuze gemaakt worden. We spreken door over de betekenis van religieuze uitgangspunten voor een instelling en begrijpen steeds beter waarom welke keuzen gemaakt worden.

Na een gesprek van 1,5 uur gaan we een rondtour door de instelling maken. We zien de kamers, het zwembad, restaurant en de appartementen. Op deze locatie wonen ruim 500 personen, dus echt klein is het niet. Na afloop stellen we vast dat het een waardevolle ontmoeting was. We zijn duidelijk meer te weten gekomen over het ouderenzorgsysteem in Hongarije. Wil jij nu ook weten wat we geleerd hebben? Dan wil ik dat vast een keer met je bespreken. Of ga je mee op studiereis?

Na bovenstaande inspiratie is het tijd voor een drankje. Op een terrasje voor de grote baseliek pak ik een biertje. We lopen nog wat rond en zoeken vervolgens een restaurant op. Vissoep en een biefstukje vult de maag. En het is nog lekker ook. Rond 21.30 uur wordt ik afgezet bij mijn hotel. Het was een lange dag met veel activiteiten. Nog even wat drinken, tikken, mailen, …. en dan de oogjes sluiten.

Verkenningen in Hongarije

Morgen vertrek ik naar Boedapest. De stad werd in 1873 gevormd door het samenvoegen van Boeda en Óbuda op de westelijke oever van de Donau met Pest op de oostelijke oever. Vóór 1873 noemde men de steden gezamenlijk Pest-Boeda. De stad herbergt bijna 20% van alle inwoners van Hongarije en speelt in het land een dominante rol op bijna alle gebieden (bestuur, handel, industrie, verkeer, cultuur). Het is daarnaast het belangrijkste verkeersknooppunt en (in toenemende mate) het culturele hart van Centraal-Europa. De luchthaven Ferenc Liszt vervult een belangrijke rol in de positie van Boedapest in Midden-Europa. Inspirerend?

Boedapest heb ik in 1989 bezocht. De communisten waren nog aan de macht, het ijzeren gordijn bestond nog. Hoewel ...., de perforaties werden in dat jaar zichtbaar. Oost Duitsers vertrokken via Hongarije naar Oostenrijk. Om vandaar door te reizen naar het toenmalige West-Duitsland. Het zal nu wel (wat) veranderd zijn.

Ik ga op verkenning in de gezondheidszorg. Samen met een Hongaars contact (Zsolt Szirony) gaan we diverse instellingen in de ouderen- en gehandicaptenzorg bezoeken. Er zijn verschillende berichten over de care-zorg in dit land. Enerzijds zijn er geruchten van vernieuwing, alternatief aanbod, sociale vernieuwing. Anderzijds lijkt er ook nog wat achterstand op Duitsland - Nederland te zijn. We zullen het zien. Met de opgedane kennis ga ik onderzoeken of deze bestemming deel kan uitmaken van een studiereis die ik in 2015 ga organiseren.

Morgen moet ik vroeg op. Om 8.00 uur moet ik bij de gate van Wizzair op Eindhoven Airport staan. Wizzair is een beruchte low-cost airliner, dus alle papieren moeten kloppen. Anders is het bijbetalen om mee te mogen. Zelf voor een beetje handbagage moet je bij deze maatschappij betalen. Ik ben benieuwd of je onderweg gratis naar het toilet kan? Uiteraard ga ik mijn weblog weer bijhouden. Zo kun je op de hoogte blijven van mijn belevenissen. 

Naweeën over Zuid Afrika

De dag begint als ik nog wakker ben. Rond middernacht stappen we in de Boeing 777 van de KLM die voor ons klaar staat op het vliegveld van Kaapstad. En na wat 'inpak-acties' zit iedereen op zijn/haar plaats. De volgende 11,5 uur verbonden aan een stoel en that's it. Direct na het opstijgen komen nog wat hapjes en drankje en vanaf een uur of 2.00 probeer ik de slaap te pakken te krijgen. Dat lukt niet echt, het blijft bij dommelen.
Vanaf de binnenkomst boven Europa is het licht en helder. We zien Sardinië, Corsica en vervolgens het vaste land. De Alpen zijn bedekt met een mooi sneeuwdek en het ziet er erg mooi uit. De Mont Blanc is helemaal blank! Via Luxemburg, Brussel, Zeeland, Rotterdam, Delft, Leidschendam vliegen we richting Schiphol. Een soepele landing verbindt mij opnieuw met de Nederlandse bodem. Ik ben bijna weer thuis. Nog even door de douane, koffers pakken en een treintje naar huis. Om 13.16 uur wacht Betty mij op op Elst-Centraal. Ik ben weer veilig thuis.

Nog wat foto's en film verwerken. Uiteraard op de weblog wat materiaal en in een album heb ik De 50 mooiste foto's  geplaatst. Misschien leuk om nog eens te kijken.

Ook de video van Inverdoorn kon nu op youtube geplaatst worden. Glasvezel werkt goed. Zie bovenstaand.

De laatste afspraken en nog wat sightseeing

Opstaan en inpakken. Inpakken om terug te reizen is makkelijker dan inpakken om te vertrekken. Bij een terugreis is het een kwestie van al je eigendommen in de koffer krijgen. Je hoeft niet na te denken en keuzes te maken over het al dan niet meenemen. Alles wat van mij is moet mee. En natuurlijk past het, want op de heenweg is het ook gelukt.
Vandaag is onze eerste afspraak bij een administratiekantoor. Een bedrijf wat de salarisadministratie verzorgt voor de Zuid Afrikaanse medewerkers van de kliniek. We krijgen toelichting op de lokale tax-law en de economische situatie ter plaatse. Een leuk en open gesprek over business, compliance en andere wetenswaardigheden.

Vervolgens gaan we voor onze volgende afspraak richting Kaapstad. We stellen onze tomtom in. Tijdens de rit verbazen we ons over de route en ruim voordat we in het centrum van Kaapstad zijn geeft een heldere stem aan 'bestemming bereikt'. Midden in een woonwijk zijn we er? En onze afspraak is op de 7e verdieping? Er zijn hier nauwelijks verdiepingen. We hebben een foutje gemaakt. Onze tomtom staat op 'Plein-road' en we moeten naar 'Plein-street'. Een verschil van bijna 15 km! Omdat we ruim op tijd waren zijn we nog steeds op tijd.

Om 11.30 uur hebben we een afspraak met Kevin Chaplin van de Amy Biels Foundation. Een stichting die zich richt op de jeugd (12 – 18 jaar) in the townships en vooral actief is in after-schoolprograms. Kevin geeft een toelichting op zijn activiteiten in deze stichting en ook zijn activiteiten in het Ubuntu-leadershipprogram waar hij bij betrokken is. Er ontstaat een wederzijdse boeiende conversatie en we begrijpen dat hij ook het programma voor TIAS Tilburg in Zuid Afrika verzorgt. Binnenkort komt er weer een groep afstudeerders voor de MHA. Er lijken samenwerkingsmogelijkheden! Leuk! Een rondleiding door het kantoor van de Amy Biels Foundation levert ons een kennismaking met de staf op en een video over het ontstaan van de foundation. Een interessant verhaal over de rol en betekenis van vergeving. Ook ontmoeten we een roep vrijwilligers, het zijn merendeel vrouwelijke studenten van de Avans Hogeschool en een enkele van de HAN. (bijna allemaal SPH). Ze geven ons een toelichting op hun activiteiten en zij blijken in het 3e jaar te zitten en stage te lopen. Een mooie plek en een mooie ervaring.
Na afloop van het gesprek is het tijd voor een lunch met wat aankopen. We gaan naar een shopping center, lunchen in een trendy place en kopen wat Biltong met een ZA wijntje. Leuk voor thuis. Daarna gaan we nog een tochtje langs de kust maken en willen we een con-collega instelling bezoeken.
Het wordt een prachtige tocht en ook ons niet aangekondigd bezoek bij de con-collega is succesvol. We kunnen hiermee onze beelden en bevindingen goed afronden. Onze trip heeft opgeleverd wat we zochten. Vanuit onze rol als Raad van Toezicht hebben we informatie verzameld en kunnen we op het juiste niveau een bijdrage leveren. Dat was ook de bedoeling van deze trip. Onze laatste trip is van 'Kommetje' naar het vliegveld. Opnieuw een prachtige tocht langs de kust, nu bij zonsondergang. We stoppen op enkele plaatsen en nemen nog wat foto's en een filmpje. Ruim op tijd zijn we op het vliegveld. Oftewel rondhangen, wachten, koffie, wachten, rondhangen en na middernacht vertrekt ons vliegtuig.

En nog een filmpje vanaf Chapmans Peak. 

Verdere vragen en The Dutch Connection

Vandaag een verdiepingsdag. Een dag waarbij verschillende verdiepingsvragen aan de orde zijn. Op basis van de gesprekken die we donderdag en vrijdag hebben gehad en waar we het weekend over hebben nagedacht zijn er enkele onderwerpen die we willen uitdiepen. Na het Englisch breakfast met eieren, spek en een worstje (hoe slecht kan je leven?) gaan we naar de kliniek. We hebben inmiddels ons tempo aangepast op de lokale situatie en genieten ervan om rustig onze gang te gaan. Op de kliniek wordt hard gewerkt en het programma met de clienten is zeer gestructureerd. Rondom 10.00 uur gaan we in gesprek met het management. In een zeer prettig gesprek bespreken we onze verdiepende vragen. De dilemma's die aan de orde zijn of mogelijk komen leveren gespreksstof op. Als raad van toezicht vormen we ons een beeld voor de dialogen die hier verder over zullen komen. En dat is goed. We lunchen met het team en ook daar krijgen we verder inzicht in de onderlinge goede verhoudingen. Goed om dit waar te nemen!
Na de lunch vertrekken we naar Kaapstad. Om 15.00 uur worden we op het Nederlandse Consultaat verwacht. Hier hebben we een ontmoeting met 'onze vertegenwoordiging' ter plaatse. Een ontmoeting waarbij we opnieuw meer inzicht krijgen in wat in Zuid Afrika aan de orde is. We krijgen informatie over de vooruitgang die er de afgelopen jaren is geweest en krijgen nog meer informatie over de lokale situatie in de gezondheidszorg. Het is een goede aanvulling op de info die we hebben. Na afloop lopen we nog even door de stad. Kaapstad is eigenlijk een gewone wereldstad en onderscheidt zich nauwelijks van grote Europese steden. Er is een hop-on-hop-off bus, grote moderne gebouwen, een gezonde infrastructuur en alles wat een stad een westerse stad maakt.  Onze Italiaanse gids geeft zelfs aan dat het in Kaapstad beter geregeld is als in veel Italiaanse steden. Dit is vooral een compliment voor Kaapstad. Rond halfzes vertrekken we richting Stellenbosch en zoals in veel steden gebruikelijk belanden we in de file! Net als in Nederland rondom dit tijdstip.
In Stellenbosch nemen we een biertje op ons terras van het guesthouse en voor het diner proberen we nog even een geocache te vinden. De locatie kunnen we vinden maar de cache niet. Doordat het inmiddels donker is geworden lukt dat niet. Oftewel 'Not Found'. We zoeken een inmiddels bekend restaurantje op en ik geniet van heerlijke spareribs. Om 21.30 uur zijn we terug in ons guesthouse. Nog even de weblog bijhouden en vervolgens slapen. Morgenvroeg pakken we onze spullen op en gaan we op reis. Om na 2 dagen te eindigen in Elst. Eerst nog wat bezoeken in Stellenbosch daarna in Kaapstad en dan langzaam richting vliegveld. Morgennacht vertrekt ons vliegtuig om 0.25 uur en we gaan de hele nacht vliegen. Het wordt vast een vermoeiende dag.

Opnieuw op safari, nu de ochtendversie

Gisterenavond lekker gegeten, maar ….. er was ook iets verkeerds. 's Nachts is mijn maag wat gaan draaien en de nachtrust was niet wat ik bedoelde. Of het was iets met water of het waren de garnalen, maar oké was het niet. En dus heb ik weinig geslapen. In die korte nacht liep mijn wekker af om 5.35 uur. Want om 6.00 uur staat de koffie klaar en om 6.30 uur vertrekken we voor een ochtend 'game drive'. Bij het kampvuur is de koffie en dat gaat er best in.

Vervolgens in de terreinwagen en op naar de natuur. Het wordt weer een geweldige rit. Met dit keer een prachtig opkomende zon, buffels, neushoorns, steenbokjes, giraffen (prachtige beesten!) en ook de olifant komt dit keer langs. Voor de big-5 missen we het luipaard en dat is ook een beest wat lastig te spotten is. Vaak ligt hij in bomen en het is even zoeken om een exemplaar te vinden. Tot circa 9.00 uur rijden we door de natuur en zo 's morgens vroeg is het best koud. De trui komt goed van pas en ook de dekens uit de safari auto.
Als we terug bij het hotel komen staat het ontbijt klaar. Met dit ontbijt sterken we wat aan en vervolgens gaan we terug richting Stellenbosch. Dit is een rit van circa 3 uur door (1e deel) een heel ruw berggebied en door (2e deel) een wijnbouwgebied. Rond het middaguur zijn we terug op ons 'honk'.  Afgelopen nacht had ik slecht geslapen en we waren vroeg op. Dus ik heb eerst even een uitgebreid tukje gedaan. Om vervolgens aan het einde van de middag op het terras wat appelsap te drinken. Vanavond staat er struisvogelbiefstuk op het menu. Een menu dat me redelijk smaakt omdat ik nog moet bijkomen van het 'verkeerde eten' van gisteren. En uiteraard sluit ik de dag weer af met het bijwerken van de weblog. Het dagelijkse klusje als ik op stap ben zonder Betty.

Op safari

 Het is weekend, we hebben wat toeristische plannen. En omdat we in Afrika zijn ligt een safari voor de hand. Uit de verschillende mogelijkheden hebben we Inverdoorn uitgekozen. Een safari waarvoor we circa 3 uur land inwaarts moeten rijden vanaf Stellenbosch. Een tocht door de bergen, enkele passen, een kloof en heel veel ruige natuur.

Het is een prachtige tocht, de weg is perfect. Er is weinig Afrikaans aan de weg, gewoon asfalt, een streep (of meerdere) midden op de weg en een goede routebeschrijving. Zelfs onze tomtom is ons behulpzaam in het vinden van de weg. We willen over de pas, dus door te kiezen voor 'geen tol' mijden we de tunnel. 

Wanneer er wat bavianen op de weg staan is het tijd voor de koffie. Mijn koffie-shot is om 11.00 uur toch heel hard nodig! We nemen worteltaart (net als die van Elise, is deze ook heel lekker) en na een halfuurtje trekken we verder. 

Het laatste stuk is een onverhard pad, we voelen dat ons safari gebied nadert. Onze aankomst werd verwacht tussen 13.00 en 13.30 uur en dus komen we om 13.15 uur aan. Hoewel ik nooit zo van de klok ben gaat het dit keer goed. Een welkomsdrankje van de chef, een rondleiding door de campus Inverdoorn en uitleg over onze appartementen. Prima plek, alle comfort (of misschien wel veel meer) die nodig is.



Na de lunch (buffet met genoeg keuze) nog even zwemmen in zwembad. Het lijkt Zuid-Frankrijk wel. En vervolgens om 16.30 uur op safari. In een speciaal voor dat doel gebouwde auto gaan we op stap. Het wordt een prachtige rit. We zien neushoorns, springbokken, leeuwen, zebra's, giraffen, cheeta's, etc. etc. En dat allemaal in de natuurlijke omgeving.

Uiteraard een hele serie foto's en ook wat filmpjes. Morgen ga ik proberen hier ook een filmpje van te maken om in de weblog op te nemen. Rond 19.00 uur als het donker wordt zijn we terug in de campus. Nog even wat opfrissen en vervolgens staat het diner klaar. Vanavond een nacht midden in de natuur in Afrika. Een verharde weg ligt op grote afstand en ook andere 'samenlevings-geluiden' zullen we niet horen. De ruis van de wind, de sterren en misschien een beetje maanlicht?

De verschillende zijden van de samenleving

Om 7.30 uur gaat mijn wekker af. Opstaan, wassen en een Engels ontbijt. Ei met spek en voor de vitamientjes wat fruit. Om 9.00 uur worden we opgehaald, er is een heel programma dat we gaan afwerken. Vandaag gaan we op zoek naar wat andere kanten van de samenleving. Na een ritje van minder dan ¾ uur komen we bij een weeshuis/school: 'Immanuel Heaven'. Van de 'moeder-overste' krijgen we een toelichting en rondleiding. Zij runt een adoptiegezin voor een 10-tal kinderen. Veelal kinderen waar hun ouders nauwelijks meer naar omkijken en soms een jaar gewoon wegblijven. Vaak zijn het kinderen die door drankproblemen van moeder zelf ook hersenbeschadigingen hebben opgelopen. Daarnaast runt de 'moeder-overste' een primairy school voor de leeftijd 4-12 jaar. Dit zijn vooral kinderen met beperkingen die extra aandacht verdienen. Om vervolgens in grote klassen les te krijgen. We zijn onder de indruk van het werk dat op deze locatie wordt verricht. Met bijzonder veel passie wordt een hele goede bijdrage geleverd. En er zijn nog veel nieuwe plannen. Mogelijk dat dankzij de support van velen dit nog verder kan groeien.
Vervolgens gaan we op pad naar de volgende locatie. We nemen eerste nog even een lunch bestaande uit een broodje met een kopje koffie. Op een prachtige locatie aan zee. En daarna gaan we onder begeleiding naar een 'township'. De township die we bezoeken is één van de gewelddadigste plekken in Zuid Afrika. Afgelopen nacht zijn er nog 3 mensen neergeschoten. We zijn onder begeleiding van iemand die de 'gangs' kent en door iedereen is geaccepteerd. Daarom is het voor ons veilig om rond te kijken, uiteraard grotendeels vanuit de auto. We bezoeken een middelbare school en laten ons informeren over wat daar gaande is. De uitdaging zijn groot, er zijn veel tienermeisjes zwanger en er is weinig toekomst. De problemen zijn best groot en complex en we krijgen een uitgebreide voorlichting over de uitdagingen die er zijn en de bijdragen die mogelijk zijn. Boeiende onderwerpen en het roept veel vragen op. Rond 15.00 uur zijn we uitgekeken en uitgesproken. Het is tijd voor wat happy-hours.
Ons volgende doel is een kolonie pinquins. De afstand tot Antarctica is best klein en op de kusten van Zuid Afrika zijn diverse kolonies. Leuk om te zien. Daarna vertrekken we naar Kaap de Goede Hoop en de vuurtoren op een zuidelijk puntje van Afrika. Zo zuidelijk ben ik nog nooit geweest, een record! Het laatste deel is één groot natuurpark en er is een prachtige rotskust. Hoog op de rotsen kijken we uit over de oceanen. Hier komen de koude stromen van de Atlantische Oceaan samen met de warme golfstromen van de Indische Oceaan. Tot de zuidpool is er van hier alleen nog wat water. Het is een prachtige plek en we nemen een paar mooie fotos.
Vandaag zijn we op stap met Alan en samen met zijn vrouw Irene gaan we in Kaapstad dineren. Alan is italiaans en heeft een heel goed plekje gereserveerd. Het wordt een hele gezellige avond en we bespreken tal van onderwerpen die ons bezighouden. Om 22.00 uur zijn we terug in ons Hotel in Stellenbosch. Nog even de weblog bijwerken, een drankje en zo nog wat skypen. Daarna is het vast bedtijd. Morgen is het zaterdag en staat er een toeristisch progamma op de agenda. Mogelijk de big-5 in de picture?

Bezoek aan Rustenburg

Mijn smartphone heeft wat problemen. De oplaadactie is mislukt en mijn toestel is leeg. En dat betekent dat ook de wekker niet afloopt. Om 8.30 uur schrik ik wakker. Want om 9.00 uur zouden we vertrekken. Een quick-douche, englisch breakfast very fast en vervolgens snel vertrekken. Mijn collega Jeroen staat ook al klaar en een TomTom wijst ons de weg.

We gaan naar West Sommerset   op zoek naar een kliniek 'Rustenburg'. Er is een stevig programma voor ons opgesteld. We ontmoeten het behandelteam, doen mee aan een lecture, bekijken de locatie, hebben een gesprek met de facilitair manager, etc. etc. Het zijn waardevolle gesprekken en we komen onder de indruk van het werk dat er gedaan wordt. We krijgen inzicht in de visie, de aanpak en het succes dat wordt behaald. Het wordt duidelijk wat de meerwaarde is van de kliniek en krijgen inzicht in de afwegingen om dat in Zuid Afrika te doen. Het bezoek is daardoor zeer waardevol en we worden steeds enthousiaster over wat we horen, zien en meemaken. Het is goed! Deze weblog is niet de plaats om de ervaringen verder te delen. Maar als je meer wilt weten moet je me dit nog eens persoonlijk vragen. Ik kan je het (nu) uitleggen.
Rond 17.00 uur zijn we terug in het hotel. Ik trek m'n korte broek aan want het is volop zomer. We nemen een drankje en gaan Stellenbosch in. Het vinden van een restaurant is een eenvoudige opgave en we genieten van ons eten, een (Zuid Afrikaans) wijntje, het gesprek met de serveerster (student op de Stellenbosch University), etc. etc. En we eindigen de dag op de veranda van ons hotel. Heerlijk, met wat krekels op de achtergrond, wat lavendel die geurt en … vul zelf maar aan.

Een lange dag

Om 5.00 uur komt er geluid uit de wekkerradio, het is tijd om op te staan. Het is wel heel erg vroeg vandaag! Opstaan, wassen, ontbijt en een kopje koffie. Een kusje en daarna naar station Elst. Vanaf 5.44 uur is het treinen en om 7.05 uur stap ik uit op Schiphol. Ik ken de weg, dus gewoon omhoog, naar vertrekhal 2 en de balies van de KLM opzoeken. Mijn reisgenoot Jeroen belt me ondertussen. Op de A4 ligt wat afgevallen lading, dus enige vertraging. Een kwartiertje later dan afgesproken is hij er en we 'droppen' onze bagage. Helemaal selfservice, mijn koffer weegt 17 kg en dus is er nog 5 kg over. Ik zou dus op terugweg meer kunnen meenemen. Iemand heeft gevraagd om 'billtong' mee te nemen. Qua gewicht dus geen probleem.

 Na de paspoortcontrole (ik mag het land uit zonder betalen) is het tijd voor koffie. Een kopje cappuccino met een croissantje. Inmiddels al 3 uur actief, dus ik heb het wel verdiend. Vervolgens een voettocht over Schiphol, op naar G6, daar staat ons vliegtuig klaar. Alles ligt op schema en de bodyscan laat twee onregelmatigheden zien. Wat 'voelen' lost ook dit probleem op en we moeten nog even wachten met instappen. Maar ook dat volgt en op rij 39 wachten twee stoelen op ons. We proppen ons erin en dan zitten we. Voor 11,5 uur vastgeklonken? We vertrekken iets later dan gepland, er is file bij het opstijgen. Het is helder weer en er is goed uitzicht. Via Parijs gaan we naar Zuid Frankrijk, Spanje, Majorca, Algerije over de Sahara. Wat een zandbak! Urenlang allemaal zand. Vervolgens langs Niger, Kongo, Namibie richting Kaapstad. En onderweg wat eten (chicken or pastaaaa?). Ik kies altijd chicken maar waarom? Bij navraag weet ik weer waarom. De pasta is voor vegetarische mensen en dat ben ik niet.
Onderweg heb ik nog even een wandeling gemaakt. Van achter naar voor en van voor naar achter. De halfuur noodzakelijk beweging per dag haal ik helaas niet. Na een lange vliegtocht landen we rond 22.38 uur in Kaapstad. Vervolgens uitstappen en door de douane, weer twee stempels in het paspoort, de koffers opzoeken, randen pinnen en ….. door wat bagagecontrole. Drughonden besnuffelen (van de eerste passagiers) de bagage en tegen de tijd dat wij aan de buurt zijn kunnen we doorlopen. We zijn binnen, in Zuid Afrika!
Nog even ons lokale vervoer regelen bij budget-car. Veel papierwerk en daarna zijn we vrij. Vrij om de weg op te gaan en ons aan de linkerzijde van de weg te verplaatsen naar het hotel. Een hotel in Stellenbosch, een wijngebied op 30 minuten rijden van de airport. Midden in de nacht rond 1.00 uur zijn we er. Moe en voldaan nemen we onze intrek. Het bed wacht en ik heb er zin in. Airco aan en na een snel biertje gaan de luikjes dicht. Een goede nachtrust staat nu op het programma.

naar Zuid Afrika, verkenningen als toezichthouder

Morgen wordt het vroeg dag. Om 5.44 uur vertrekt een trein vanaf Elst. Deze ga ik nemen omdat om 10.05 uur een vliegtuig van KLM naar Kaapstad vliegt. En op rij 49 is een stoel voor mij gereserveerd. En naast mij komt Jeroen Schackman, collega lid Raad van Toezicht van MomentumGGZ. We gaan met z'n tweeën op reis naar Zuid Afrika. We gaan een verkenning maken en ons als Raad van Toezicht op de hoogte stellen van de lokale situatie. We gaan zelfstandig informatie inwinnen over de werkzaamheden / kliniek van MomentumGGZ en gaan gesprekken voeren met medewerkers, cliënten en lokale stakeholders. We gaan in de externe omgeving 'horen, zien en zwijgen' en precies doen wat in het toezicht anno 2014 van ons wordt gevraagd. Ook willen we beter zicht krijgen om de lokale (GGZ)-zorg en actuele thema in de Zuid-Afrikaanse samenleving. Met deze kennis verwachten we als Raad van Toezicht beter te functioneren op de buitenlandse thema's en we hopen een toegevoegde waarde voor de Raad van Bestuur te kunnen bieden.

We gaan totaal 8 dagen op stap. Er is reistijd (en dus ruim tijd voor onderling overleg) en direct beschikbare tijd. Er is een programma opgesteld met tal van ontmoetingen en er is ook nog ruimte voor improvisatie. Op zaterdag/zondag is er ruimte om nog wat meer van Zuid-Afrika te zien. Wie weet komen we nog wat wild tegen? Heb je zin om mee te genieten. Volg dan deze dagelijkse weblog!