Finale rondgang op Okinawa

Vandaag is de laatste dag met een inhoudelijk programma. De eerste locatie die we bezoek is een onder Kayo architectuur gebouwd woonhuis. De architect schrijft op zijn website: schoonheid is wat je voelt aan de achterkant van wat je ziet. De architect is op zoek naar universele waarheid en schoonheid die de ware aard verbindt en nieuwe mogelijkheden onderzoekt. En deze visie is met dit project gelukt. Op een heel klein perceel is een zeer bijzonder en vrij luxe woonhuis gerealiseerd. Diagonale en speelse lijnen geven het huis een zeer bijzondere schoonheid. Ramen geven licht en weinig uitzicht. En domotica en installatietechniek zijn van een laag niveau gebleven. Het is de architectuur die de woning bijzonder maakt.

Het 2e bezoek is een ouderenzorgvoorziening in Heabura. Een recent (2016) opgeleverd complex met dagbesteding (30 personen) en verblijfplaatsen voor langdurige zorg (2x40 + 1x 30). De visie van de zorginstelling is gebaseerd op het ‘hotel’ concept waarbij de client vanuit dit perspectief (gastvrijheid) er graag wil zijn. Volgens de website van de zorginstelling heeft het concept als doel  om een comfortabele leefruimte te creëren. Ze willen dat gebruikers en bewoners net zo ontspannen leven als thuis. Met zo'n wens is gekozen voor elementen als een lichte entree met een gevoel van openheid en een openbaar bad, waar je ook kunt genieten van voetbaden. Ondertussen wordt gezocht naar het ‘thuisgevoel’ op een woonlaag. Wat mij opvalt is dat er veel algemene ruimte is met brede gangen, verkeersruimten, grote afdelingszalen en ondertussen nog niet overal kamergebonden sanitair. Er is beperkte installatietechniek waarbij er geen of nauwelijks luchtbehandeling en domotica is. Natuurlijk licht is slechts beperkt aanwezig in de leefgebieden, mogelijk is dit voor een Japanner van minder belang? Interessant om de gemaakte keuzes in het licht van de lokale cultuur te beschouwen. Wat kunnen we daar van leren? Zou de architect de baas van het project zijn geweest?

We sluiten van met een theatrale locatie. Om het behoud van de traditionele podiumkunsten in Okinawa aan te moedigen, besloot de Japanse overheid in 1996 een theater te bouwen dat gericht was op de inheemse kumiodoridans van Okinawa. De traditionele podiumkunsten in Okinawa zijn eigenlijk gebaseerd op openluchtprestaties, en zelfs vandaag de dag in gewone theaters wordt het podium opnieuw opgebouwd voor elke uitvoering. Daarom had de architect tijdens het ontwerpproces veel discussies met lokale acteurs, muzikanten, regisseurs, decorontwerpers en onderzoekers, en liet hij tijdelijke podia bouwen als onderdeel van zijn zoektocht naar de optimale oplossing. De residentiële architectuur van Okinawa maakt gebruik van een soort traditionele buitenmuur genaamd chinibu. Deze geperforeerde muren maken gebruik van een technisch effect dat oorspronkelijk is ontwikkeld om het dagelijkse leven te beschermen tegen het harde eilandklimaat. Tegelijkertijd kan het worden beschouwd als een esthetisch effect dat een unieke atmosfeer creëert voor Okinawa. Met respect voor deze kwaliteiten kreeg het gevelontwerp van het theater een vorm als een vernieuwde traditionele uitdrukking voor Okinawa. Ook dit was een mooi project om te bezoeken. Ik leer opnieuw hoe belangrijk het is om goed te onderzoeken en te bespreken wat er in het gebouw gedaan wordt om het juiste gebouw te ontwerpen! Doen wij dat wel goed genoeg? Ook een mook-up gemaakt van de sanitaire opstelling?

Tot slot vliegen we vandaag van Okinawa naar Osaka. Een vlucht van 2 uur naar een groot internationaal vliegveld vanwaar ik morgen met KLM naar Amsterdam ga vliegen. In de avond nog een lekker Japans buffet in het airport hotel en een eerste evaluatie van de leerpunten. Wat neem ik mee. In de eerste opsomming noem ik de volgende punten : smart toilet, sociale inclusie en aandacht, en de wet van de remmende voorsprong. Onder bij de vuurtoren is het donker!

Nog even een nachtje slapen en dan naar huis. Op weg naar mijn lieve vrouw en familie.